Yenilsen de Yensen de

Futbolcular, teknik direktörler, kulüp yöneticileri, federasyon temsilcileri, hakemler. Her biri futbolun aktif birer parçası. Kimi başrolde, kimi figüran. Etkileri ölçüsünde her biri istediği zaman konuşabiliyor, derdini ve fikrini anlatabiliyor. Kullandıkları araç medya. İstedikleri zaman programlara canlı bağlanma şansları var. Biraz çevre ya da meslek dönemlerinde isim yapmışlarsa gazetelerde yazma, televizyonlarda boy gösterme şansları da var. Hatta bir süre sonra medyanın bizzat kendisi dahi olabiliyorlar.

Bir de ne pahasına olursa olsun bu oyunun peşinde koşan, defalarca kez canını vermiş taraftarlar var. Artık sadece futbolun seyrini değil, onun dev ekonomisini de canlı ve ayakta tutan bir kalabalık. Temsildeki ağırlıkları ve rolleri sebebiyle bana göre en çok söz hakkı verilmesi gerekenler onlar. Ama en az konuşanlar da onlar. Bir acayip izolasyon. Ne ilginçtir en az konuşması gerekenler de en çok konuşanlar. Gazetecileri tenzih ederim ama yetkinlikleri bilinmese de herşeyi bilen, üslubu ve kalemi zayıf onlarca türdeş yorumcu var bu ülkede. Çok konuşuyorlar, çok yazıyorlar ama ne için yazdıkları da meçhul. Dünya bazen tersine işliyor böyle.

NTVSpor'da Bağış Erten ve Banu Yelkovan'ın moderatörlüğünü yaptığı "Yenilsen de Yensen de" programının eşsiz ve önemli oluşunun sebebi bu izolasyonu deliyor olması, işleyişi normale çeviriyor olması. Oyunun sahadakilerden sonraki en büyük aktörüne kendini ifade etme fırsatını veriyor olması. Programın sadece temelde değil içerikte de eşsiz olabilmesi için sadece taraftar muhabbeti yetmez. Yoksa git kahvehanede yap çekimleri, bitir montajı, sür yayına. Olmaz, kalite ve özgünlük de lazım. Bunlar için adres medyaya alternatif olan, güncelden ve kaostan farklı, çoğu zaman daha kaliteli bir içerik ve bakış açısı sunabilen blogger, ekşisözlük, okuryazar ve Eurosport ahalisinin yetenekli kalemleri, spikerleri.

Heyecan verici, müthiş bir proje.



Program önceden 3 büyük İstanbul kulübünün 5'er taraftarını haftanın ilk 3 günü ağırlıyordu. Bu sene temsildeki kontenjanı düşürerek herkesi aynı sepete koydular. 3 büyük kulübün yanına 4. büyük olan Trabzonspor'un ve bir de Anadolu kulübünün temsilcisi eklendi. Haftada bir gün yayın var artık, ama süre de daha uzun.

Bu değişikliğin sebebini birinci ağızdan öğrenmiş değilim. Tribünde ve sokaklarda birbirine girenlerin aslında yanyana oturup, nefret ettikleri takımlar ya da oyuncular üzerine bile futbol konuşabileceklerini göstermek olabilir. Güzel, ama programa kaybettiriyor bu.

"Yenilsen de Yensen de" gitgide sıradanlaşıyor, kalitesizleşiyor.

İnsan yönetmek zordur. Hele de yönetmek zorunda oldukların söyleyecek çok şeyi olanlarsa. Az katılımcının olduğu dönemde bile söylenilenleri dinlemek ve takip etmek zordu. Şimdi 10 kişiler. Bu sayı çok fazla ve ekran başında ızdırap çekiyorum. Kim ne konuşuyor anlamıyorum. Birkaç eleştiri ve önerim var bu minvalde.

İlk eleştirim ekibe. Belli ki kendi aranızda sosyalleşmişsiniz. Birbirinize naif naif takılıyorsunuz, keyifli taşlamalar da oluyor ama programın ve konuşmacıların bütünlüğü bozuluyor. Kim ne diyor anlamıyoruz, farkında mısınız ? Elif Hanım, rahat bırakın önünüzdeki arkadaşları. Ali Murat Bey a.k.a. arvo; siz de Caner Eler'in mor formasına programdan sonra çay içerken takılabilirsiniz. Hiçbiriniz 15 yaşında da değilsiniz. Birbirinizin sözü kesmemek çok zor olmasa gerek. Okuyup, yazdıklarınınızı aynı zamanda iyi anlatabilmek harcınız olmayabilir ama pekala hissettirebilirsiniz. Nerede sizin bloglarınızda ve sözlükte sunduğunuz kalite, nerede programda söyledikleriniz. Bu kadar mı fark olur ? Bazen Adnan Aybaba, Hayri Hiçler dekorasyonu görüyor gibi oluyorum ekranda.

Moderasyonun da var kabahati.

Bağış Erten ve Banu Yelkovan benim düzenli takip ettiğim ve sundukları içerik, takındıkları üslupla hem ekranda hem de gazetelerinde bu ülkede dikkate alınacak değerli birkaç yazardan ikisiler. Velakin kusura bakmasınlar moderasyon işinde biraz daha sabırlı, kararlı ve planlı olmalılar.

Söz kesme konusunda aynı eleştiriyi moderasyona da yapacağım. Bağış Erten neşeli bir karakter, besbelli ki espri de seviyor. Malzemeyi yakaladığı anda da affetmiyor, çakıyor espriyi.. Banu Yelkovan da anektodları ve detayları seviyor. Genellikle de bir taraftar konuşurken aklına düşüyor. Araya sıkıştırma gereği duyuyor. Keyifli, hoş ama programın ve konuşan kişinin söylediklerinin bütünlüğü bozuluyor. İçeriği takip etmek zorlaşıyor.

Kendi fikirlerinizi söylemek konusunda da biraz daha geri planda olabilirsiniz ayrıca. Medya sizin. En kötü ihtimalle her haneye ulaşan ve bloglardan daha fazla kitleye ulaşabileceğiniz gazete sütunlarınız var.

Gelelim programın en büyük sorununa. İçerik ve zaman planlaması. Program öncesinde muhakkak çalışılıyordur üzerinde. En azından reklamlara pası atarken, sonrasında ne konuşacaklarını söyledikleri için öyle düşünüyorum ama o planı yeterince iyi yürütemedikleri çok açık. Konukların söyleyecek şeyi çok ve bazen ipin ucunu kaçırıp planlanan konuların dışında başka bir mecraya kayabiliyorlar. Fren hep geç geliyor ve çok dostane geliyor. Sevgili Mustafa Taha hızını alamadığında ve lafı uzattığında olan Caner'e, Eray'a, diğerlerine oluyor. Eksik kalıyor söyledikleri.

Oysa programın reklamlar çıkıldığı zaman kalan süresi belli. Bunu konuşulacak konu ve konuk sayısına eşit oranda pay etmek çok büyük bir mesele değil. Ekranın sağ alt köşesine konacak bir kronometre herşeyin üstesinden gelir. Konuşan da cümlelerini dikkatli seçer böylece.

Son sözü ise yapım ve yayın akışını düzenleyen kanal yönetimi hakkında söyleyeyim.

NTVSpor'da geçen anlam veremediğim bir haber akışı var. Altyazılarda zaten sürekli aynı haberleri, hatta fazlasını geçiyorsunuz. Keza yayın da 3/4 ekranda. Kalan kısımda yine haber ve bilgi akışı var. Neden saatbaşı tekrar ? Benzer şekilde aylardır dönen lig özetleri ve yine bir takım programların tekrarları var.

Bunlardan biraz kırpıp, Yenilsen de Yensen de programının süresine ekleyebilir ve konuklarınıza biraz insiyatif verebilirsiniz.

Zira taraftarlar artık ana forumlarında; coşkularını, sevinçlerini, sinirlerini, hüzünlerini, dertlerini paylaştıkları ve ifade edebildikleri kutsal mabedlerinde bile tutsaklar. Orada bile rahat bırakılmıyorlar. Küfür etmemeliler, ayakta maç izlememeliler, meşale yakmamalılar, pankartlarında kullanabilecekleri kelimeler için ayrı bir lügat var, yaptıkları tezahüratlar da oyuna etki etmeli. Takdir görmeleri için bunları yapmaları bile kafi değil. Yaratıcı olmalılar. Gaudi kadar sıradışı, Rachmaninoff kadar romantik.

Bari kendi programlarında özgür olsunlar. Kendi gündemlerini daha uzun sürelerde konuşabilsinler. Konuştukları kadar ödemiyorsunuz nasıl olsa. Adı da serbest atış olabilir. Anadolu takımları için de ayrı bir program daha yerinde olacaktır. Yine büyüklerin gündemine kurban gidiyorlar.