Sportmenlikdışı Faul Kaosu

Basketbolun gündemi, TBL Final serisinin gidişatı bir düdükle, hatta düdükten sonra geciken el işaretiyle değişti. Fatih Söylemezoğlu yıllardır sıkça gösterdiği egosunu şu finalde de saklamak yerine ortaya çıkarmayı yeğledi. Basketbolu yakından takip edenler kendisini Efes Pilsen de dahil olmak üzere Banvit, Beşiktaş, Karşıyaka, Fenerbahçe gibi birçok kulübün istemediğini bilirler. Salon boşalttırmasıyla meşhurdur. Maç esnasında ettiği hakaretten daha sonra para cezasına çevrilmek üzere 2,5 aylık hapis cezası almaya gidecek kadar vukuatı olan, bir dönem çok uzun bir süreyle dinlendirilen bir hakemdir Fatih Söylemezoğlu. Şu maça da sadece son kararıyla değil maçın genelindeki kararlarıyla çileden çıkartmıştır. Hangi akl-ı evvel bu maça verdi anlamak güç.

Maç yazısı yazmayı isterdim ama son karar maçın önüne geçtiği için önce oradan başlamak lazım. Maç esnasında spiker, yorumcular ve hatta Fenerbahçe yöneticisi Nedim Karakaş da dahil olmak üzere herkes faul olup olmadığı üzerinde tartışıyor ve eğer faul varsa sportmenlikdışı faul kararı doğru dediler. Ben faulü tartışmıyorum, faul vardı ama bu sportmenlikdışı kararı tartışılır diyorum.

Neye göre tartışıyorum, FIBA'nın bu sezon başında yayınladığı oyun kuralları ve hakem yorumları kitapçığına dayanarak.

FIBA internet sitesinde de pdf olarak okunabilecek Resmi Basketbol Kuralları kitapçığında şöyle açıklanıyor sportmenlikdışı faul.

Art. 36 Unsportsmanlike foul

36.1 Definition

36.1.1 An unsportsmanlike foul is a player contact foul which, in the judgement of the
official, is not a legitimate attempt to directly play the ball within the spirit and intent
of the rules.

36.1.2 Unsportsmanlike fouls must be interpreted consistently throughout the game.

36.1.3 The official must judge only the action.

36.1.4 To judge whether a foul is unsportsmanlike, the officials should apply the following
principles:

• If a player is making no effort to play the ball and contact occurs, it is an
unsportsmanlike foul.

• If a player, in an effort to play the ball, causes excessive contact (hard foul),
then the contact shall be judged to be unsportsmanlike.

• If a defensive player causes contact with an opponent from behind or laterally
in an attempt to stop a fast break and there is no opponent between the
offensive player and the opponents’ basket, then the contact shall be judged to
be unsportsmanlike.

• If a player commits a foul while making a legitimate effort to play the ball
(normal play), it is not an unsportsmanlike foul.

Yine FIBA'nın Hakem Yorumları Kitapçığı kuralın detaylarını örneklerle bize sunuyor.

STATEMENT

When the ball is out-of-bounds for a throw-in and is still in the hands of the official or is already at the disposal of the thrower-in and at that moment a defensive player on the court causes contactwith a player of the team of the thrower-in also on the court and the foul is called, this shall be judged as unsportsmanlike.

Example 1:

A4 has the ball in his hands or at his disposal for a throw-in when B5 causes contact with A5 and a foul is called on B5.

Interpretation:

Because B5 is obviously not making any effort to play the ball and an unsportsmanlike advantage is gained by not allowing the game clock to restart. An unsportsmanlike foul must be called without a warning being given.

Example 2:

The ball has left the hands of A4 on the throw in when B5 causes the contact with A5 and foul is called on B5.

Interpretation:

Normal personal foul should be called unless the officials judge that the severity of the foul of B5 requires an unsportsmanlike or disqualifying foul to be called.

Bunları referans olarak koydum ve tamamını Türkçe'ye çevirecek vaktim de yok, sadece bize gereken kısmına ( bold yapılan yerler ) yazıda değineceğim.

Efes Pilsen - Fenerbahçe maçındaki duruma bakalım.

Son 13 saniye.

Skor 68-68

http://gelgidersin.blogspot.com/2009/06 ... 8-son.html

( Görüntüde 1:21 kala başlıyor pozisyon )

Thornton topu kenardan oyuna sokacak. Topu rahatça oyuna sokamaması için çizgi gerisinde Preldzic savunma yapıyor Thornton'a. Saha içerisindeki top alma/top aldırmama savaşında ekrana girdiği kadarıyla yüksek postta Ender ile Mrsic, 3 sayı çizgisinin gerisinde Mirsad ile Shumpert, boyalı alanın hemen dışında da Charles Smith ve Ömer Onan eşleşmiş.

Kıyasıya bir savaş var.

Top Thornton'un elinde.

Shumpert üç sayı çizgisinden içeriye, pota altında doğru katediyor. Mirsad takip ediyor Shumpert'i. C.Smith perdeleme için Mirsad'ın önüne geçmeye çalışıp Shumpert'e pota altında boş pozisyon yaratmak istiyor. O koridoru boşaltmak için de Ender de Shumpert hareketlenir hareketlenmez ölü bölgeye kat ediyor ve savunmacısı Mrsic'i de yanında götürüyor. Efes Pilsen'in daha önce de topu oyuna kenardan sokarken sıkça yaptığı bir set bu. Belli ki Ergin Ataman bu son 13 saniye için bu seti çizmiş.

Velakin C.Smith geç kalıyor perdeleme için. Shumpert Mirsad'dan kurtulamıyor. Hal böyle olunca topa en yakın olan Efes Pilsenli oyuncu C.Smith 5 saniye kuralının sebep olacağı top kaybını engellemek ve için dışarıya çıkıp top almaya gidiyor. Ömer geç kalıyor Smith'i takip etmekte ya da Smith erken davranıp Ömer'in bir adım arkasına geçerek avantaj sağlıyor. Ömer de gaflet anında yakalanıyor ve faulü istemsizce yapıyor.

Tanıma göre Ömer'in yaptığı faul Thornton topu oyuna sokmadığı için sportmenlikdışı faul ama örnek ve yorum bölümüne bakıldığında manzara değişiyor.

Örnek şöyle diyor;

Top A4 oyuncusunun elindeyken veya topu kenardan oyuna sokacakken B5 oyuncusu A5 oyuncusuna temasta bulunur ve B5 oyuncusu için faul çalınır.

Yorumda da şöyle diyor;

B5 oyuncusunun hamlesi açıkça topa olmadığından, ve maç saatinin başlamaması suretiyle sportmenlikdışı bir avantaj kazandığından uyarı verilmeden sportmenlikdışı faul çalınmalı.

A4=Thornton
A5=Charles Smith
B5=Ömer Onan

FIBA'nın yaptığı yorumdaki kilit ve esas cümle kazanılacak sportmenlikdışı avantaj. Bütün bu kıyamet o avantajdan ötürü kopuyor.

Ne o avantaj ?

Saatin işlememesi.

Saatin işlememesi kimin, nasıl avantajına olur ?

Oyunu geriden takip eden, mağlup durumdaki takıma.

Çünkü saat işlemesin ki var olan sürenin tamamı serbest atışların ardından yapılacak hücumda kullanılabilsin. FIBA bunu sportmenlik dışı bulduğu için ve yapılmasının önüne geçmek için bu durumlarda topu serbest atışlardan sonra savunma takımına değil hücum takımına veriyor.

Fenerbahçe mağlup mu peki ?

Değil. Maç berabere.

Ne avantaj getirir bu faul Fenerbahçe'ye faul hakkını halihazırda doldurmuşken ?

Hiç.

Neyin sportmenlikdışı faulü bu peki ?

Şu pozisyon aklı selim ile süzüldüğünde Fenerbahçe'nin saati durdurmasının kendi lehine getireceği bir avantajın olmadığını, o esnada herkesin işine konsantre olduğunu ve kimsenin rakibine faul yapmak için özel, kasıtlı bir çabası olmadığını ( bilhassa rakibin en iyi atıcısına ) ve faulün oyun içerisinde oluşabilecek bir hatadan, temastan kaynaklandığını anlayabilirdi. Normal faulle maçı devam ettirebilirdi hakemler ya da sezon içerisinde çokça yapıldığı gibi top oyuna girdikten sonra düdük çalabilirlerdi kurallara çok bağlı hakemlerimiz.

Böylece herşeye rağmen güzel giden seri katledilmez, insanlar delirmezdi. O berbat manzarayı görmez ve abuk sabuk demeçler duymazdık.

Olmadı maalesef.

Kına yaksın Fatih Bey.